Przyroda posiada mnóstwo ciekawych i pięknych elementów. Jednym z nich jest fauna. Niestety część zwierząt pod ochroną jest na skraju wyginięcia i występuje jedynie w ogrodach zoologicznych. Warto dowiedzieć się, które gatunki są chronione.
Dzisiaj poznasz dzięki temu artykułowi:
- zwierzęta pod ochroną – jakie są kryteria doboru
- jakie zwierzęta są pod ochroną w Polsce
Zwierzęta pod ochroną – kryteria doboru
Jakie zwierzęta są pod ochroną gatunkową? Poszczególne gatunki są wybierane na podstawie różnych kryteriów. Oto kilka najważniejszych z nich:
- Rzadkość
Zwierzęta, których populacje są rzadkie lub znajdują się na skraju wyginięcia, często są gatunkami chronionymi. Niskie liczby osobników mogą wynikać z utraty siedlisk, kłusownictwa, zmiany środowiska naturalnego lub innych czynników. - Zagrożenie wyginięciem
Gatunki są pod ochroną na poziomie globalnym lub regionalnym. Te pierwsze wymieniane są dodatkowo na międzynarodowych listach zagrożonych gatunków, takich jak Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych. - Wartość ekologiczna
Zwierzęta, które odgrywają istotną rolę ekologiczną w swoich ekosystemach, mogą być objęte ścisłą ochroną gatunkową. Mogą to być drapieżniki regulujące liczebność innych populacji, zapylacze, czy gatunki kluczowe dla utrzymania równowagi ekosystemu. - Endemiczność
Gatunki, które występują tylko w określonym regionie lub kraju, mogą być częściowo chronione właśnie ze względu na swoją unikalność i lokalne znaczenie dla dziedzictwa przyrodniczego. - Kulturowa i symboliczna wartość
Czasami gatunek jest chroniony ze względu na znaczenie kulturowe, symboliczne lub historyczne. Może on być uznawany np. za symbol kraju, regionu lub lokalnych społeczności. - Utrata naturalnego siedliska
Zwierzęta, których siedliska są niszczone lub degradowane przez działalność człowieka, mogą być objęte ochroną. Ochrona takich gatunków może wymagać działań mających na celu zachowanie i przywracanie ich siedlisk.
Wiele decyzji o ochronie zwierząt jest podejmowanych na podstawie danych naukowych i analiz ekspertów z zakresu ochrony przyrody. Organizacje krajowe i międzynarodowe współpracują w celu monitorowania populacji zwierząt, oceny ich statusu i wprowadzania środków ochrony. Ważne jest również uwzględnienie zrównoważonego zarządzania i działań ochronnych, które uwzględniają zarówno potrzeby zwierząt, jak i ludzi, aby osiągnąć harmonię między ochroną przyrody a zrównoważonym rozwojem społeczno-gospodarczym.
Jakie zwierzęta są pod ochroną – przykłady gatunków
Wiele zwierząt na świecie jest objętych różnymi formami ochrony, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Oto 5 gatunków zwierząt pod szczególną ochroną:
- Pandy olbrzymie: jeden z symbolów zagrożonych gatunków. Podlega on ochronie ścisłej w Chinach.
- Tygrysy: w zależności od gatunków nie można polować na te zwierzęta
- Niedźwiedzie polarne: wpisane na listę zwierząt chronionych z powodu topnienia lodowców. Dodatkowo nie wolno nimi handlować, co określa konwencja CITES.
- Lwy afrykańskie: jest uważany za gatunek zagrożony poprzez regularne kłusownictwo i utratę naturalnego siedliska na skutek ekspansji ludzi. Wg różnych badań populację danego gatunku można określić na 15-30 tysięcy osobników.
- Orły bieliki: należą do gatunków ptaków pod szczególną ochroną. i są zagrożone i objęte ochroną na różnych obszarach, takich jak Europa i Ameryka Północna. Jest on symbolem naszego kraju, dlatego w Polsce ochrona jego jest jednym z priorytetów.
Wymienione przykłady to tylko kropla w morzu. Istnieje wiele innych gatunków, które są zagrożone wyginięciem lub wymagają ochrony ze względu na utratę siedlisk, kłusownictwo, zmiany klimatyczne i inne czynniki. Ochrona tych zwierząt ma na celu zachowanie różnorodności biologicznej i zrównoważonego funkcjonowania ekosystemów.
Jakie gatunki chronione są chronione w Polsce?
W Polsce wiele zwierząt jest objętych ochroną prawną na podstawie ustawy o ochronie przyrody oraz różnych aktów prawnych. Głównym z nich jest rozporządzenie Ministra Środowiska z 16 grudnia 2016 roku dotyczące ochrony gatunkowej zwierząt. Następujące zwierzęta są chronione w Polsce (łącznie jest ich nieco mniej niż 600 gatunków):
- Żubr: jest największym ssakiem lądowym w Europie i jest objęty ścisłą ochroną prawną w Polsce. Jest symbolem dzikiej przyrody Białowieży i innych terenów leśnych.
- Wilk: jako drapieżnik szczytowy, jest objęty ochroną w Polsce. Jego populacja wzrosła w ostatnich latach, ale nadal wymaga ochrony ze względu na konflikty z hodowlą i utratę siedlisk.
- Ryś: to kotowate drapieżniki zamieszkujące polskie lasy. Jest objęty ochroną prawną ze względu na niewielką populację i utratę siedlisk.
- Bocian biały: jest symbolem polskiej przyrody, a dzięki posiadaniu ważnych miejsc lęgowych Polska stanowi główny obszar jego występowania.
- Jaszczurka: podlega ochronie przed polowaniem i łapaniem do użytku domowego (grozi za to poważna kara)
Zwierzęta pod ochroną w Polsce to liczne ptaki, ssaki, płazy, gady, czy też owady. Często znajdują się one w parkach narodowych, dzięki czemu w naszym kraju występują okazy unikalne na skalę europejską, a nawet światową. Ochrona tych zwierząt to klucz do zachowania bioróżnorodności, a bezpośrednio także bezpieczeństwa naszego gatunku.
